Cila është sfida reale e agjentëve imobiliarë?

Cila është sfida reale e agjentëve imobiliarë?

Tregu i pasurive të paluajtshme në Shqipëri mbetet dinamik, por shpesh i paformalizuar. Zbuloni sfidat e agjentëve imobiliarë, rolin e ligjit të ri për ndërmjetësimin dhe si profesionalizmi dhe besimi po transformojnë industrinë.

Tregu i pasurive të paluajtshme në Shqipëri është një ndër sektorët më të gjallë, më dinamik, por edhe ndër më pak të rregulluarit në aspektin institucional dhe profesional. Në dukje, është një treg që ofron mundësi të shumta – por në thelb, është shpeshherë i mbështetur mbi marrëveshje përmes bisedave, praktika informale dhe mungesë standardesh të unifikuara.

Kjo situatë e bën jashtëzakonisht të vështirë rolin e agjentit imobiliar. Në mungesë të një kornize të qartë ligjore dhe të një kulture të ndërtuar rreth profesionalizmit, çdo agjent serioz duhet të punojë dyfish: për të ofruar një shërbim cilësor dhe për të ndërtuar besim në një treg ku ky besim nuk është i natyrshëm.

Realiteti i tregut: Kur informaliteti bëhet pengesë

Problemet e tregut nuk janë të reja për këdo që e njeh industrinë:

Shumë agjentë operojnë pa licencë apo trajnime bazë;
Pronat reklamohen në mënyrë të përsëritur, shpesh me çmime të ndryshme, nga agjentë të ndryshëm;
Mungojnë kontrata të qarta mes agjentëve dhe klientëve;
Shitësit dhe blerësit përballen me pasiguri të vazhdueshme dhe mungesë informacioni të verifikuar;
Proceset ligjore dhe dokumentacioni shpesh nuk janë të qarta për palët e përfshira.

Kjo sjell një mungesë të thellë të besimit, jo vetëm ndaj agjentëve, por ndaj gjithë sistemit të ndërmjetësimit imobiliar.

Sfida e besimit

Në një ambient ku agjenti shpesh perceptohet si "i rastësishëm" dhe jo si profesionist, krijimi i besimit bëhet proces i gjatë dhe kompleks.

Klienti i sotëm kërkon më shumë: jo thjesht një kontakt që hap derën e një prone, por një këshilltar që e orienton në një vendim madhor financiar.

Besimi, në këtë kontekst, nuk ndërtohet mbi fjalë të bukura, por mbi:

Dokumentacion të qartë dhe të ligjshëm;
Komunikim të rregullt dhe të ndershëm;
Transparencë në çmime, komisione dhe kushte bashkëpunimi;
Profesionalizëm në prezantimin dhe menaxhimin e procesit të shitblerjes.

Çfarë po ndërmerret për të strukturuar tregun?

Për të adresuar informalitetin e përhapur dhe për të ndërtuar një kornizë të qëndrueshme ligjore, janë ndërmarrë disa iniciativa nga aktorë publikë dhe privatë.

1. Projektligji për ndërmjetësimin në pasuri të paluajtshme

Ministria e Financave dhe Ekonomisë ka punuar për një projektligj të dedikuar, i cili:

Parashikon licencim të detyrueshëm për çdo individ apo subjekt që ofron shërbime ndërmjetësimi;
Vendos kritere për formimin profesional dhe etiken e agjentëve;
Kërkon regjistrimin në një regjistër publik, për të garantuar gjurmueshmërinë dhe përgjegjësinë;
Rregullon marrëdhëniet kontraktore me klientët.

Ky ligj është i miratuar dhe aktiv si dhe përfaqëson një hap serioz drejt formalizimit të profesionit.

2. Shoqata dhe organizata profesionale

Disa organizata po luajnë rol kyç në vendosjen e standardeve dhe edukimin e tregut:

Dhoma Kombëtare e Ndërmjetësve Imobiliarë (DKNI): një organizatë në ngritje që synon të organizojë komunitetin e agjentëve dhe të ndërtojë një sistem vetërregullues;
National Albanian Real Estate Association (NAREA): ka organizuar trajnime dhe panele për edukimin e agjentëve dhe ndërgjegjësimin e publikut;
Shoqata e Investitorëve të Huaj në Shqipëri (FIAA): ka ngritur shpesh problematikën e mungesës së sigurisë ligjore në tregun imobiliar dhe ka mbështetur formalizimin;
Kompani private të strukturara që operojnë me kontrata të standardizuara, politika të qarta etike dhe trajnim të vazhdueshëm të stafit.

3. Institucione shtetërore që ndikojnë në formalizim

Edhe pse jo drejtpërdrejt të fokusuar te ndërmjetësimi, disa institucione po ndikojnë ndjeshëm në këtë proces:

Agjencia Shtetërore e Kadastrës (ASHK): për dixhitalizimin e të dhënave të pronësisë dhe qartësimin ligjor të pronave;
Drejtoria e Përgjithshme e Tatimeve: për fiskalizimin e transaksioneve dhe detyrimin e subjekteve për të deklaruar të ardhurat;
Bashkitë dhe Njësitë Vendore: për kontrollin mbi zhvillimet urbanistike dhe dokumentacionin e pronave që futen në treg.

Roli i agjentit sot: nga ndërmjetës, në këshilltar

Në këtë realitet të tranzicionit dhe paqartësisë, agjenti nuk mund të jetë thjesht një "dorë e tretë" që bën takimin mes palëve. Ai duhet të marrë një rol shumë më të qartë:

Të edukojë klientin për procesin;
Të përdorë kontrata të rregullta dhe të qarta;
Të garantojë që çdo palë ka informacionin e plotë për vendimin që po merr;
Të veprojë me integritet, edhe kur sistemi përreth nuk e ndihmon.

Vetëm kështu mund të ngrihet besimi. Dhe vetëm përmes këtij besimi mund të rritet vlera e profesionit dhe e vetë tregut.

Konkluzioni

Formalizimi i tregut të pasurive të paluajtshme nuk është thjesht një domosdoshmëri ligjore – është një hap drejt rritjes së sigurisë për qytetarët, forcimit të shtetit të së drejtës dhe zhvillimit të një ekonomie të qëndrueshme.

Tani është koha që vetë profesionistët të marrin përgjegjësi dhe të kontribuojnë në vendosjen e këtij sistemi, jo duke e pritur ndryshimin nga lart, por duke e ndërtuar nga poshtë – me etikë, dije dhe profesionalizëm.